niedziela, 10 czerwca 2018

Colombia es chévere! (czyli Kolumbia jest "czewere")

Jak tylko dotarliśmy się do Kolumbii, samolotem z Panamy do Cartageny, od razu o uszy obiło nam się słowo chévere. To jest chévere! Jakie to chévere! Ale to chévere! On jest chévere! i tak w kółko...
Chévere nas osaczyło! Co oznacza chévere!? Zanim jeszcze dowiedzieliśmy się o co chodzi, intuicja (albo raczej kontekst;) podpowiadał nam, że jest to coś pozytywnego.

Rzeźba Botero, najbardziej "kolumbijskiego" artysty w Kolumbii.
Czyż nie jest chevere?

Słowo zapożyczone ponoć zostało od ludu Efik z Nigerii, którzy jako niewolnicy pojawili się na Karaibach na początku wieku XIX. W 1836 roku w Hawanie nigeryjczycy założyli afrokubańskie stowarzyszenie niewolników Abakua, które wykorzystywało język efik w swoich rytuałach. W mowie tej chévere oznaczało: waleczny, wspaniały. Z czasem słowo to rozprzestrzeniło się poprzez muzykę afrokubańską i uzyskało bardziej generalne znaczenie: wszystko, co dobre, przyjemne, wspaniałe, eleganckie itd.

Prawdziwa kariera międzynarodowa tego 'słowa-wszystko-co-dobre' nabiera tempa w latach 80-tych ubiegłego wieku, a to dzięki pewnemu piosenkarzowi wenezuelskiemu, który rozpropagował je w swojej twórczości m.in w znanej, szczególnie w świecie latynoamerykańskim, piosence "Pavo Real". Poniżej chévere Jose Luis Rodriguez i jego chévere utwór:


Jest też nowszy teledysk i trochę inna interpretacja, ale wydaje nam się mniej chévere. Sam Rodrigez się postarzał, ma nienaturalnie biały i prosty uśmiech i już nie wywija tak chévere tyłkiem, tylko robią to za niego inni.


Wracając do meritum, po sukcesie piosenki Rodrigeza w Wenezueli słowo chévere staje się bardzo popularne, a że Kolumbijczycy ponoć bardzo bliscy Wenezuelczykom mentalnościowo i kulturowo, szybko je sobie adaptują. Może dałoby się przyrównać częstotliwość i sposób używaniaw Kolumibii tego słowa do północnoamerykańskiego OK, tyle że chévere odpowiada latynomarykańskiemu temperamentowi i jest o wiele bardziej pozytywne:D

Chévere, ma bardzo naprawdę, bardzo szerokie znaczenie. Na pytanie: Jak się masz?, odpowiedzieć można: Chévere!. Ktoś może być chévere - wspaniały, dobry, fajny. Sytuacja również może być chévere. Coś może być smaczne, czyli: chévere. Chévere tu i chévere tam. W Wenezueli niestety nie byliśmy, z racji na obecny kryzys, ale za to potwierdzamy, że w Kolumbii chévere jest  nadal wszędobylskie!

Powiemy nawet więcej. Według nas sama Kolumbia jest chévere! Nasze włóczęga po tym kraju utwierdza nas w przekonaniu, że jest on wspaniały, cudowny, różnorodny, a ludzie w nim mieszkający ponadprzeciętnie mili, gościnni, pomocni i otwarci! Z niewieloma wyjątkami, zjechaliśmy ten kraj autostopem i wiele chévere doświadczeń zaznaliśmy... i na dodatek chcemy tam wrócić:)
Copyright 2014-2020 by mal_chiste. All rights reserved.